วัดมอญ...วัดเกาะ จ.สมุทรสาคร

วัดเกาะ จ.สมุทรสาคร

วัดเกาะ

        วัดเกาะ ที่ตั้งตำบลบ้านเกาะ อำเภอเมือง จังหวัดสมุทรสาคร เส้นทางเข้าสู่แหล่งใช้เส้นทางหลวงหมายเลข 3091 สมุทรสาคร-กระทุ่มแบน แล้วเลี้ยวซ้ายใช้เส้นทางเข้าหมู่บ้านบริเวณแยกบางปิ้งเข้าไปประมาณ 5.5 กม.จะถึงสะพานข้ามแม่น้ำท่าจีนข้ามสะพานไปประมาณ 0.5 กม. เลี้ยวขวาเข้าหมู่บ้านเกาะประมาณ 1 กม. จะถึงวัด

ประวัติ 
       จากคำบอกเล่าของเจ้าอาวาสองค์ปัจจุบัน กล่าวว่าวัดเกาะสร้างขึ้นเมื่อประมาณปี พ.ศ. 2247 ไม่ปรากฏนามผู้สร้าง แต่สันนิษฐานว่าผู้สร้างเป็นชาวจีน เนื่องจากบริเวณที่ตั้งวัดเดิมเป็นที่อยู่อาศัยของชาวจีนเป็นส่วนใหญ่ ต่อมาสมัยกรุงธนบุรี ชาวรามัญได้อพยพหลบหนีภัยสงครามจากพม่าซึ่งเข้ายึดครองเมืองหงสาวดีเมืองหลวงของมอญได้ เข้ามาพึ่งพระบรมโพธิสมภารพระมหากษัตริย์ไทยได้ มาตั้งถิ่นฐานอยู่บริเวณบ้านเกาะ ได้ร่วมมือร่วมใจกันซ่อมแซมวัดเกาะขึ้นในปี พ.ศ.2365 เพื่อเป็นศูนย์กลางชุมชน โดยพื้นที่ของวัดมีจำนวน 48 ไร่ 2 งาน 60 ตารางวา ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อปี พ.ศ.2385 จนถึงปัจจุบันนี้ วัดเกาะมีเจ้าอาวาสสืบต่อกันมาแล้วจำนวน 9 รูป

พระอุโบสถ (หลังเก่า)
       พระอุโบสถหลังนี้เป็นพระอุโบสถหลังที่ 2 ของวัดเกาะ เนื่องจากในสมัย "พระอธิการสอน" เจ้าอาวาสองค์ที่7 (พ.ศ.2454-2462)เห็นว่าพระอุโบสถหลังเก่านั้นชำรุด ทรุดโทรมมาก จึงได้ร่วมกับชาวบ้านเกาะรื้อพระอุโบสถหลังเก่า แล้วก่อสร้างขึ้นใหม่เมื่อปี พ.ศ.2459 แต่ยังไม่แล้วเสร็จ ก็มรณภาพเสียก่อน การก่อสร้างพระอุโบสถมาแล้วเสร็จในสมัย "พระครูกร่าง รมมโณ" เจ้าอาวาสองค์ที่ 8 (พ.ศ.2463-2505)

พระอุโบสถ (หลังใหม่)        ลักษณะของพระอุโบสถที่ก่อสร้างใหม่ เป็นพระอุโบสถก่ออิฐถือปูนทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้า หลังคาเครื่องไม้มุงกระเบื้องดินเผา ลดชั้น 2 ชั้น ซ้อนกันชั้นละ 2 ตับ เครื่องลำยองช่อฟ้าใบระกาหางหงส์ไม้ แกะสลักประดับกระจก หน้าบันทั้งสองด้านเป็นรูปเทพพนม ประดับตกแต่งด้วยลายก้านขด ด้านล่างมีลายกระจังและประจำยามรองรับ หน้าบันปีกนกเป็นรูปหงส์อัญเชิญฉัตรสามชั้นไว้บนหลัง ประดับด้วยลายดอกไม้ มีสาหร่ายรวงผึ้งด้านล่าง ด้านหน้าและหลังพระอุโบสถมีมุขลดด้านละ 1 ห้อง ด้านข้างมี ชายคาปีกนกคลุมทั้งสองด้าน รองรับโครงหลังคาด้วยเสาก่ออิฐถือปูนรูปสี่เหลี่ยมขนาดใหญ่ หัวเสามีบัว หัวเสาปูนปั้นทาสีประดับ มีระเบียงทางเดินได้รอบอาคาร ผนังก่ออิฐถือปูนตั้งอยู่บนฐานบัว ด้านหน้ามีประตูทางเข้า 2 ประตู ซุ้มประตูเป็นรูปสามเหลี่ยม ผนังด้านหลังมีประตูหลอกอยู่ตรงกลาง 1 ประตู ผนังด้านข้างมีหน้าต่างด้านละ 5 ช่อง บานประตูหน้าต่างเป็นไม้เรียบ ปัจจุบัน วัดเกาะกำลังก่อสร้างพระอุโบสถหลังใหม่ ขึ้นมาแทนพระอุโบสถหลังเดิมซึ่งชำรุดทรุดโทรม

 
พระอาจารย์อัมพร เจ้าอาวาสวัดเกาะ

ใบเสมา และซุ้มเสมา
       ซุ้มเสมาประธานหน้าพระอุโบสถ ก่ออิฐถือปูนทรงมณฑปสี่เหลี่ยม ตั้งอยู่บนฐานบัว ส่วนยอดเป็นชุดบัวคลุมเถา ซุ้มเสมารองเป็นฐาน สี่เหลี่ยมรองรับดอกบัวกลม ด้านบนประดิษฐานใบเสมา ใบเสมาทำจากหินแกรนิตโกลนอย่างหยาบๆ แบบที่ อาจารย์ประยูร อุลุชาตะ เรียกว่า " เสมาโหล

เจดีย์ทรงระฆัง        ตั้งอยู่ด้านหน้าพระอุโบสถจำนวน 2 องค์ ตามประวัติวัดกล่าวว่า สร้างขึ้นในสมัยเจ้าอาวาสองค์ที่ 4 "พระอธิการเดิมบาง" (พ.ศ.2358-2397) ลักษณะเป็นเจดีย์ก่ออิฐถือ ปูนทรงระฆัง ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยมมีระเบียงล้อมรอบ ระเบียงประดับด้วยกระเบื้องเคลือบปรุ รูปหกเหลี่ยมแบบจีน ฐานเจดีย์เป็นฐานหน้ากระดานกลมและมาลัยเถา 3 ชั้น ปากระฆังมีลวดลายปูนปั้นตกแต่ง องค์ระฆังกลม ส่วนยอดเป็นบัลลังก์สี่เหลี่ยมและเสาหานรองรับปล้องไฉน ลักษณะรูปแบบของเจดีย์ เป็นเจดีย์สมัยรัชกาลที่ 4

เจดีย์มอญ
       ตั้งอยู่หน้าพระอุโบสถ ตามประวัติกล่าวว่าสร้างขึ้นในสมัยเจ้าอาวาสองค์ที่ 8 "พระครูกร่าง รมมโณ" (พ.ศ.2463-2505) ได้ร่วมกับชาวบ้านสร้างเจดีย์มอญขนาดใหญ่ขึ้นไว้หน้า พระอุโบสถ ลักษณะเป็นเจดีย์ทรงระฆังกลมก่ออิฐถือปูน ตั้งอยู่บนฐานสี่เหลี่ยมโดยที่กึ่งกลางฐานแต่ละด้านเป็นซุ้มโค้งภายในมีรูปเทวดาปูนปั้น ที่มุมทั้งสี่มุมเป็นรูปครุฑ ฐานเจดีย์เป็นฐานหน้ากระดานกลมรองรับบัวถลา 5 ชั้นและลวดบัว องค์ระฆังกลม ส่วนยอดมีบัลลังก์สี่เหลี่ยมประดับลวดลายปูนปั้นรองรับปล้องไฉนขนาดใหญ่และเม็ดน้ำค้าง บนยอดสุดมีฉัตรโลหะปัก

เก๋งจีนบรรจุอัฐิ
       ตั้งอยู่ด้านข้างเจดีย์ทรงระฆัง ลักษณะเป็นเก๋งจีนก่ออิฐถือปูนขนาดเล็ก หลังคาทึบซ้อนกัน 2 ชั้น หน้าบันมีลวดลายปูนปั้นขนาดเล็กทาสี ผนังด้านตะวันออกมีช่องสี่เหลี่ยม

เสาหงส์
        ตั้งอยู่ด้านหน้าวัดปัจจุบันถูกรื้อลงมากองไว้หน้าพระอุโบสถ ลักษณะเป็นเสาไม้สูงรูปแปดเหลี่ยม หัวเสาตกแต่งเป็นหัวเม็ด มีเสาประกบด้านข้างทั้งสองด้าน เดิมมีจำนวน 2 ต้น ต้นแรกบนสุดเป็นรูปช้างไม้ 4 หัว ต้นที่สองเป็นรูปม้าสำริด 4 หัว

การกำหนดอายุสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ( สมัยรัชกาลที่ 4-5 )

แม่น้ำท่าจีน ถ่ายจากท่าน้ำหน้าวัด

ที่มา :
+ samutsakhon.go.th/
+ ขอขอบคุณ คุณ โสนน้อยเรือนมอญ